مسابقات فعلی قرآن کریم یک مسابقه بزرگ با بودجه‌ای چند میلیارد تومانی است اما با صرف این چنین هزینه‌هایی نتوانسته جای خود را در بین نسل جوان باز نماید و از دیگر رقبای خود جا مانده است اما با مشارکت عمومی و طرح های جدید و باز طراحی فرآیندها می‌توان مجدد امیدوار بود تا بتوان مسابقات را به دوران اوج طرفداری اش برگرداند و مردم به ویژه نسل جوان را پای این مسابقه بکشاند.

مقارئه

در این نوع از مسابقات قرآن ما قصد داریم که از کلیشه‌های دیگر مسابقات جدا شده و طرحی جذاب‌تر، راحت‌تر و مخاطب پسندتر در بیاندازیم تا علاوه بر محک زدن محفوظات حفاظ ارجمند قرآن کریم مخاطبین و تماشاگران را نیز دعوت به سنت ارزشمند حفظ قرآن نماییم تا علاوه بر برپا داشتن تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت 10 میلیون حافظ قرآن کریم آن کتاب وزین و آسمانی را از کنج کتابخانه و طاقچه خانه‌ها به قلب صاحب‌خانه‌ها‌ وارد کنیم.

شیوه‌ مسابقه مشاعره قرآنی

شروع مسابقه از آیه‌ای آغاز می‌شود که داور مسابقه تلاوت خواهند کرد. و سپس ریشه‌ کلمه آخر آیه تلاوت شده باید در آیه‌ای که جواب داده می‌شود وجود داشته باشد. این کار آنقدر تکرار خواهد شد تا یکی از طرفین مسابقه کم آورده و نتواند جواب بدهد و حذف بشود.

گروه‌بندی

شیوه گروه بندی این مسابقه به صورت یک مبارزه تن به تن است و سپس برنده از گروه خودش بالا می‌رود و با برنده گروه بعدی مبارزه خواهد کرد.

نکته: آیات معروف قرآن کریم نباید به عنوان جواب در مسابقه استفاده بشوند این آیات عبارت‌اند از:

-سوره حمد

-(رَبَّنَا آتِنَا فِی‏الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی‏الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ) (بقره: 201)

-سوره توحید

–آیات ابتدایی سوره بقره

برای جا افتادن هرچه بهتر مطلب ما قسمتی از مسابقه را به صورت داستان زیر برای شما آماده کردیم:

داستان مشاعره قرآنی

در یک استودیو نشستیم و مجری در حالی که سلام و ادب می‌کنند به بینندگان از قرآن می‌گوید و از خواص آیات و سوره‌ها می‌گوید و ادامه می‌دهد که قرآن چقدر خوب است و قرآن بخوانیم و…

مجری از شرکت‌کنندگان  می‌خواهد تا تا خودشان را معرفی کنند:

-شرکت کننده اول: به نام خدا رسول کامران هستم 23 ساله از تهران حافظ ده جزء از قرآن کریم

-شرکت کننده دوم: به نام خدا هومن درویش زاده 27 ساله از ارومیه حافظ کل قرآن قرآن کریم

مجری: با قوانین مسابقه آشنایی دارید؟

شرکت‌کنندگان  در حالی که استرس خود را قورت می‌دهند پاسخ می‌دهند بله!

مجری آغاز می‌کند:

وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ

و معنا می‌کند
و راستى كه تو را خويى والاست

می‌دانید کدام سوره است؟

رسول با گفتاری هیجان‌زده : سوره قلم آیه فکر کنم پنج!

مجری با مهربانی می‌گوید: آیه چهار!

و با حالتی مسابقه گرم‌کن از هومن می‌خواهد تا به آیه جواب دهد و مسابقه را شروع کند.

و توضیح می‌دهد که آیه جواب باید عین کلمه یا همخانواده کلمه آخر آیه خوانده شده را داشته باشد.

هومن با کمی‌فکر و بی میلی جواب می‌دهد:

و لا يحزنک الذين يسارعون في الکفر انهم لن يضروا الله شيئا يريد الله الا يجعل لهم حظا في الآخره و لهم عذاب عظيم ( آل عمران – 176)

رسول: و علي الذين هادوا حرمنا کل ذي ظفر و من البقر و الغنم حرمنا عليهم شحومهما الا ما حملت ظهورهما او الحوايا او ما اختلط بعظم ذلک جزيناهم ببغيهم و انا لصادقون (انعام -146)

مجری: ریشه صَدَقَ

هومن: الصابرين و الصادقين و القانتين و المنفقين و المستغفرين بالاسحار (آل عمران -17)

رسول : و بالاسحار هم يستغفرون (ذاریات – 18)

هومن : استغفار؟

مجری: بله !

مجری شروع به خواندن این شعر می‌کند:

به يک جرعه ز جام افطار کردم / ز کردار بد، استغفار کردم
سحر با بانگ سرمستانه‌ي خويش / تمام خفتگان، بيدار کردم

و می‌گوید بفرمایید با غَفَرَ

هومن: ثم افيضوا من حيث افاض الناس و استغفروا الله ان الله غفور رحيم (بقره – 199)

رسول بی درنگ : بسم الله الرحمن الرحيم

مجری تاکید می‌کند که از آیات معروف استفاده نکنید و از رسول می‌خواهد آیه دیگری بخواند

رسول با چهره درهم کشیده و اندکی تامل: ربنا و لا تحملنا ما لا طاقه لنا به و اعف عنا و اغفر لنا و ارحمنا انت مولانا فانصرنا علي القوم الکافرين (بقره -286)

مجری اللهی آمینی می‌گوید و قبول می‌کند و تاکید می‌کند که آیات روزمره که همه می‌خوانیم خواندنش در مسابقه جایز نیست.

هومن بلافاصله : قل يا ايها الکافرون (کافرون – 1)

مجری می‌گوید مجددا ریشه کَفَرَ

رسول با حالتی ناراحت می‌گوید : قل یا ایها الکافرون معروف نیست!؟

مجری با آرامش جواب می‌دهد که خیر آیات روزمره در دستورالعمل روی سایت مشاعره قرآنی آمده که شامل سوره حمد -ایه ربنا آتنا …-سوره توحید –آیات ابتدایی سوره بقره است و ادامه می‌دهد که ما امیدواریم که تمام آیات قرآن تبدیل به عبارات عادی و روزمره در ذهن ما بشود.

مجری رو به رسول می‌کند و می‌گوید بفرمایید:

رسول که انگار از این درنگ مجری به نحو احسن برای فکر کردن استفاده کرده بعد از مکث کوتاه مجری سریعا با صوتی زیبا تلاوت می‌کند:

و ما جعلنا اصحاب النار الا ملائکه و ما جعلنا عدتهم الا فتنه للذين کفروا ليستيقن الذين اوتوا الکتاب و يزداد الذين آمنوا ايمانا و لا يرتاب الذين اوتوا الکتاب و المومنون و ليقول الذين في‏ قلوبهم مرض و الکافرون ما ذا اراد الله بهذا مثلا کذلک يضل الله من يشاء و يهدي من يشاء و ما يعلم جنود ربک الا هو و ما هي الا ذکري‏ للبشر(مدثر-31)

و با چهره ای راضی و مغرور به دوربین می‌نگرد

و مجری هم که انگار به وجد آمده باشد احسنت … جزاک الله خیرایی حواله رسول می‌کند و نوبت را به هومن می‌دهد

هومن با چهره ای آرام و با لحنی  ساده شروع به خواند می‌کند:

 و لما جاءت رسلنا ابراهيم بالبشري‏ قالوا انا مهلکوا اهل هذه القريه ان اهلها کانوا ظالمين( عنکبوت -31)

مجری رو به هومن می‌کند و می‌گوید ترجمه این آیه را بلدی؟

هومن : دقیق نمی‌دونم ولی می‌دونم درمورد چیه! در مورد حضرت ابراهیم (ع) و همسرش است که فرشته‌ای می‌آید و به آنها نوید فرزندار شدن می‌دهد.

مجری با چهره ای رضایت بخش احسنتی به هومن می‌گوید و داستان آیه و ماجرای قوم لوط و مقام امامت حضرت ابراهیم(ع) را توضیح می‌دهد و می‌گوید چقدر خوبه که هنگام تلاوت فقط سریع نخوانیم و رد بشیم نیم‌نگاهی هم به ترجمه داشته باشیم و گاهی وقتها هم بریم ببینیم فلسفه و شان نزول این آیه ها کجاست و از چی نشات گرفته شده!

و رو می‌کند به رسول و می‌گوید بفرمایید!

رسول:

و قلنا يا آدم اسکن انت و زوجک الجنه و کلا منها رغدا حيث شئتما و لا تقربا هذه الشجره فتکونا من الظالمين (بقره – 35)

چهره مجری که انگار گل انداخته و بر سرخی آن لحظه به لحظه افزون می‌شود با حرارتی می‌گوید می‌دانید آیه در مورد چیه؟

رسول سکوت می‌کند.

هومن با صدایی آرام می‌گوید : در مورد حضرت آدم و حضرت حوا!.

مجری که دیگر نمی‌تواند جلوی خودش را بگیرد شروع به گفتن روایات و آوردن فکت های از تورات و انجیل می‌کند و اختلافات را دندان نقد می‌کشد.

و در نهایت می‌گوید: همچنان ظَلَمَ و با نگاهی به هومن می‌گوید بفرمایید:

هومن:و ما انفقتم من نفقه او نذرتم من نذر فان الله يعلمه و ما للظالمين من انصار(بقره -270)

رسول : امن هذا الذي هو جند لکم ينصرکم من دون الرحمن ان الکافرون الا في‏ غرور ( ملک – 20)

هومن : …

چهره در هم می‌کشد و به فکر فرو می‌رود و با خود تکرار می‌کند غرور

لکنت می‌گیرد

می‌گوید متاع الغرور

مجری با نگراهی نگران می‌گوید جزء معنا دار!

و ناگهان هومن می‌گوید نمی‌دانم و چیزی به ذهنم نمی‌رسد!

مجری آیه را کامل می‌خواند:

کل نفس ذائقه الموت و انما توفون اجورکم يوم القيامه فمن زحزح عن النار و ادخل الجنه فقد فاز و ما الحياه الدنيا الا متاع الغرور

و متاسف از این مساله رسول کامران را برنده این قسمت از برنامه اعلام می‌کند و رسول به مرحله بعدی صعود می‌کند.

پیشرفت مسابقات

دبیرخانه گفتمان قرآنی به این کم بسنده ننموده و در ادامه برگزاری مسابقه مقارئه ایده‌های زیادی را تست نمود که اکثر آنها موفق بودند، جذابیت سنجی برای مخاطبین تست و با استقبال مخاطبین آنان همراه شد که پاره ای از ایده‌ها را در تصویر زیر قابل مشاهده می‌باشد: